Động cơ điện 1 pha là gì? Ứng dụng của động cơ này trong chế tạo máy móc

Động cơ điện một pha hay còn gọi là motor điện 1 pha, đây là loại động cơ có phần dây quấn stato chỉ bao gồm 1 cuộn dây pha, còn nguồn cấp của nó là 1 dây pha và 1 dây nguồn, ngoài ra nó còn có thêm tụ điện để làm lệch pha. Thiết bị này thường được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như sản xuất máy nén khí, tời kéo, máy bơm nước,…

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Cấu tạo động cơ điện một pha

Phần tĩnh

    Lõi thép là bộ phận dẫn từ của động cơ, nó có hình dạng giống như một trụ rỗng, được ghép từ nhiều lá thép kỹ thuật xếp chồng lên nhau được dập xuống theo hình vành khăn. Mỗi lá thép có độ dày từ 0.35- 0.5 mm. Phía trong có rãnh xẻ để bạn có thể đặt dây quấn và phủ lớp sơn trên bề mặt trước khi khép lại.
 

    Dây quấn được làm bằng đồng hoặc nhôm được đặt trong rãnh của lõi thép.

    Ngoài ra phần tĩnh còn có các bộ phận khác với chức nâng bao bọc lõi thép đó là vỏ máy, nắp máy,…Vỏ máy được làm từ gang hoặc nhôm có nhiệm vụ giữ chặt lõi thép phía dưới là chân đế để bắt chặt vào bệ máy. Nắp máy được làm bằng chất liệu giống với vỏ máy, được lắp một cách thật chính xác. Nắp máy cần phải cứng để đảm bảo cho roto hoạt động.

Phần động

Phần động hay còn gọi là roto của động cơ điện 1 pha bao gồm các bộ phận là lõi thép, dây quấn và trục máy

    Lõi thép có dạng hình trụ được chế tạo bằng lá thép kỹ thuật điện, chúng được dập thành hình dĩa và ép lại với nhau. Phía trên mặt của lõi thép có các đường rãnh để đặt cuộn dây quấn hoặc thanh dẫn. Lõi thép của roto được ghép với trục quay và đặt trên ổ đỡ của stato.

    Dây quấn: trên roto có cấu tạo 2 loại đó là roto lồng sóc và roto dây quấn. Roto dây quấn có cuộn dây được quấn giống như ở stato còn Roto lồng sóc khác với dây quấn của stato. Nó được chế tạo bằng cách đúc thanh nhôm cho vào các rãnh của roto từ đó tạo nên các thanh nhôm và được nối ngắn ở 2 đầu. Ngoài ra nó còn đúc thêm quạt để làm mát khi roto quay.

Nguyên lý hoạt động

Để động cơ điện 1 pha hoạt động cần cung cấp cho nó 1 dòng điện xoay chiều. Trong quá trình động cơ quay sẽ tạo ra từ trường, từ trường này được quét qua các thanh dẫn của roto làm xuất hiện suất điện động cảm ứng. Suất điện động này sẽ tạo ra dòng điện trong các thanh dẫn của roto. Các thanh dẫn còn lại có dòng điện nằm trong từ trường và tương tác với nhau đồng thời tạo ra lựa điện từ đặt vào các thanh dẫn. Tổng hợp các lực này sẽ tạo ra mô men quay với trục của roto từ đó làm roto động cơ quay.

Ứng dụng của động cơ điện 1 pha

Với những tính năng nổi trội, động cơ điện một pha được ứng dụng phổ biến trong nhiều lĩnh vực như công nghiệp, nông nghiệp và cả các thiết bị công nghệ dùng trong quảng cáo.

Dùng trong việc chế tạo các thiết bị đồ gia dụng trong gia đình như quạt điện, máy bơm nước, đầu đĩa, radio, máy xay sinh tố, lò vi sóng…Trong lĩnh vực công nghiệp động cơ điện 1 pha được dùng để chế tạo các thiết bị băng truyền, băng tải cho các máy móc,…Và còn rất nhiều những ứng dụng khác của động cơ điện 1 pha mà có thể bạn chưa khám phá ra hết.

So với các loại động cơ khác thì động cơ điện 1 pha được đánh giá cao về tính năng và các ứng dụng của nó trong máy móc. Đây là thiết bị phổ biến trong nhiều lĩnh vực chế tạo máy móc, cơ khí, công nghệ.